Ο Γ.Σ. Απόλλων Σμύρνης εδρεύει στην Αθήνα.

Το ποδοσφαιρικό τμήμα του Γυμναστικού Συλλόγου Απόλλωνα Σμύρνης ιδρύθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και συγκεκριμένα το 1910, 19 χρόνια μετά τη δημιουργία του αθλητικού συλλόγου (1891).

Έγινε όμως το πιο αγαπητό στους φιλάθλους, καθώς η ομάδα ποδοσφαίρου του Απόλλωνα είχε σχεδόν ανελλιπή παρουσία στην Α΄ Εθνική, την ανώτατη κατηγορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, από τη σύστασή της μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του ’90.

Είναι μια από τις πιο ιστορικές ομάδες της Ελλάδας και από αυτήν έχουν αναδειχτεί σημαντικοί ποδοσφαιριστές κατά το παρελθόν.

Τα χρώματα της ομάδας είναι το κυανό και το λευκό, εξ ου και το προσωνύμιο «Κυανόλευκοι».

Επίσης η ομάδα έχει το ψευδώνυμο η «Ελαφρά Ταξιαρχία».

Έδρα της ομάδας αποτελεί το ιδιόκτητο γήπεδο «Γεώργιος Καμάρας» στη Ριζούπολη, το οποίο έχει χωρητικότητα 14.200 θεατών και ανήκει στον Σύλλογο.

Ο Γυμναστικός Σύλλογος Απόλλων ιδρύθηκε το 1891 στην ακμάζουσα Σμύρνη από μια ομάδα Ελλήνων.

Τα μισά περίπου από τα μέλη του, μεταξύ των οποίων και ο Εμμανουήλ Σάμιος, είχαν αποχωρήσει από τον προϋπάρχοντα Ορφέα.

Ως χρώματα του συλλόγου επιλέχθηκαν αυτά της ελληνικής σημαίας, για να καταδειχθεί ο αποκλειστικά ελληνικός χαρακτήρας της ομάδας μέσα στην πόλη.

Γρήγορα, ο Απόλλωνας απέκτησε ιδιόκτητο γήπεδο, όπου προπονούνταν οι αθλητές του και διοργανώνονταν αγώνες.

Έγινε έτσι πόλος έλξης για τους χιλιάδες Έλληνες της Σμύρνης.

Το 1910, υπό την επιρροή της αγγλικής κοινότητας της Σμύρνης, οργανώθηκε για πρώτη φορά το ποδοσφαιρικό τμήμα, το οποίο έμελλε να γίνει το σπουδαιότερο του συλλόγου. Γρήγορα, η ποδοσφαιρική ομάδα έγινε η μόνιμη πρωταθλήτρια της περιοχής, κατακτώντας πέντε σερί χρονιά το τοπικό πρωτάθλημα (1917, 1918, 1919, 1920, 1921, 1922), και δίνοντας επίσης τρεις παίκτες στην εθνική Ελλάδας που συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αμβέρσας το 1920.

Με τη Μικρασιατική Καταστροφή ο Απόλλωνας ακολούθησε τη μοίρα του ελληνισμού της Σμύρνης, περνώντας στην αντίπερα πλευρά του Αιγαίου και συγκεκριμένα στην Αθήνα.

Στην ανασυγκρότηση του συλλόγου πρωταρχικό ρόλο διαδραμάτισε ο πρόεδρός του από το 1919, ιατρός και αργότερα βουλευτής Δημήτριος Μαρσέλλος, ο οποίος ευτύχησε το 1948 να παραστεί στα εγκαίνια του Σταδίου Ριζούπολης.

Προσωρινή του έδρα – για έναν χρόνο – ήταν ένα γήπεδο πλησίον του Ναού του Ολυμπίου Διός, κοντά στην Πλατεία Συντάγματος.

Το 1923 μετακόμισε στο Ρουφ και δημιούργησε μία πολύ δυνατή ομάδα, η οποία πρωταγωνιστούσε στο Πρωτάθλημα Αθηνών.

Όταν το 1930 ξεκίνησε το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (όπου προκρίνονταν οι καλύτεροι των τοπικών πρωταθλημάτων), ο Απόλλωνας ήταν από τις ομάδες που συμμετείχαν αδιαλείπτως.

Συνολικά μεταξύ 1922-1940 κατέκτησε δύο τίτλους στην Αθήνα (1923-24 και 1937-38), ενώ δύο φορές έχασε στις λεπτομέρειες το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα.

Η πρωταθλήτρια Αθηνών ομάδα του 1938, με τον θρυλικό επιθετικό Βασίλη Γρηγοριάδη, έλαβε από τον τύπο το προσωνύμιο της «Ελαφράς Ταξιαρχίας», που τη συνοδεύει μέχρι σήμερα.

Το 1946, η Εταιρία Σιδηροδρόμων απαλλοτρίωσε το γήπεδο του Ρουφ και ο Απόλλωνας αναγκάστηκε να μετακομίσει στη Ριζούπολη, δίπλα στο εργοστάσιο δίσκων της Columbia, όπου έκτισε νέο γήπεδο.

Το γήπεδο εγκαινιάστηκε επίσημα στις 17 Οκτωβρίου 1948, παρουσία 10.000 φιλάθλων, με τιμητικό αγώνα ανάμεσα σε μικτή ομάδα των προσφυγικών σωματείων (Απόλλων, Πανιώνιος, ΑΕΚ) και μικτή ομάδα των «γηγενών» Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού.

Η μετακόμιση στη Ριζούπολη συνδέθηκε με τη δημιουργία μιας ομάδας που απέδωσε εντυπωσιακό ποδόσφαιρο, αλλά δεν κατάφερε να κατακτήσει τίτλους ,πλην αυτού του Πρωταθλήματος Αθηνών, το ’48 και το ’58.

Την περίοδο αυτή, ο Απόλλωνας απέκτησε χιλιάδες νέους οπαδούς, καθώς το κοινό του δεν ήταν πια μόνο Μικρασιάτες πρόσφυγες, αλλά και εσωτερικοί μετανάστες από κάθε μεριά της Ελλάδας, που θαύμαζαν το στυλ παιχνιδιού του υπό την καθοδήγηση σπουδαίων ξένων προπονητών, όπως οι Κίριλ “Τζίνα” Σιμονόφσκι, Μπούζακ, Ντόλκος, Ζόνλαϊ.

Τη φανέλα του Απόλλωνα εκείνων των δεκαετιών φόρεσαν παίκτες όπως οι αδελφοί Γιώργος και Αριστείδης Καμάρας, Σάββας Παπάζογλου, Στάθης Τσανακτσής, Κώστας Βερτσώνης, Λάμπης Σεραφείδης, Αντώνης Δερμάτης, Χαράλαμπος Ταουξής, Βαγγέλης Μαυρόπουλος.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα έγινε επαγγελματικό και οι ισχυρές και πλούσιες ομάδες του λεκανοπεδίου (Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ) κυριάρχησαν πλήρως, με αποτέλεσμα ο Απόλλωνας να περιοριστεί σε δευτερεύοντα ρόλο, αναδεικνύοντας ωστόσο πολλά ταλέντα.

Την ίδια εποχή η ομάδα εξαγοράστηκε από τον επιχειρηματία Κώστα Αλαμάνο.

Το 1987 υποβιβάστηκε στη Β΄ Εθνική, αλλά επέστρεψε την αμέσως επόμενη χρονιά.

Εξαίρεση αποτέλεσε η τριετία 1994-96, όταν υπό την καθοδήγηση του Γιάννη Παθιακάκη, ο Απόλλωνας δημιούργησε ένα νεανικό σύνολο με εξαιρετικούς ποδοσφαιριστές που απέδωσε ποιοτικότατο ποδόσφαιρο.

Το 1995 εξασφάλισε τη συμμετοχή του στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ, για πρώτη και μοναδική φορά στην ιστορία του, αντιμετωπίζοντας την Ολίμπια Λιουμπλιάνας στην Αθήνα στις 8 Αυγούστου 1995.

Εκεί στο στάδιο «Νίκος Γκούμας», έδρα της ΑΕΚ, ο Απόλλων με γκολ του Μπλένταρ Κόλα στο 41’ κερδίζει με 1-0.

Στο «Μπέζιγκραντ», όμως, η Ολύμπια ανταποδίδει με 3-1 και προκρίνεται, παρότι ο Κόλα έβαλε μπροστά τον Απόλλωνα μόλις στο 2ο λεπτό!

Ο Μπόζγκο με δύο γκολ (9’, 67’) και ο Ζούλιτς (81’) έφραξαν το δρόμο του Απόλλωνα προς την επόμενη φάση.

Την επόμενη χρονιά οι επιτυχίες συνεχίστηκαν με την πρόκριση στον τελικό του κυπέλλου Ελλάδας, όπου ηττήθηκε από την ΑΕΚ.

Αμέσως μετά την εξαιρετική διετία, ξεκίνησε η παρακμή της ομάδας, καθώς οι κορυφαίοι νέοι παίκτες της πωλήθηκαν σε άλλες ομάδες (Ντέμης Νικολαΐδης, Λευτέρης Βελέντζας, Θεόφιλος Καρασαββίδης, Μπλένταρ Κόλα), ενώ άλλοι μεγαλύτεροι (Αντώνης Μήνου, Φρανκ Κλόπας, Τάσος Μητρόπουλος) αποχώρησαν και δεν αναπληρώθηκαν με ισάξιους.

Τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ο Απόλλωνας παρέμεινε στην Α΄ Εθνική, εξασφαλίζοντας την παραμονή του στους τελευταίους αγώνες.

Οι τίτλοι της ομάδας…
5 Πρωταθλήματα Σμύρνης: 1917, 1918, 1919, 1920, 1922
5 Πρωταθλήματα Β΄Εθνικής: 1970, 1973, 1975, 2013, 2017
4 Πρωταθλήματα ΕΠΣ Αθηνών: 1924, 1938, 1948, 1958
1 Πρωτάθλημα Γ΄Εθνικής: 2012
1 Πρωτάθλημα Δ΄Εθνικής: 2010
1 Κύπελλο ΕΠΣ Αθηνών: 2010

Το προσωνύμιο «Ελαφρά Ταξιαρχία» οφείλεται στην πολεμική ταινία ”Η επέλαση της ελαφράς ταξιαρχίας” με τον Έρολ Φλιν, η οποία προβαλλόταν την εποχή που η ομάδα του ’38 δέσποζε στα γήπεδα.

Στη δεκαετία του ’80 οι Απολλωνιστές αποκαλούνταν από τους αντιπάλους με το ψευδώνυμο «Ιεχωβάδες», διότι το γήπεδο της Ριζούπολης ενοικιαζόταν τα καλοκαίρια απ’ την Εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά, για να διεξάγει τελετές βάπτισης νέων πιστών.
Τελευταία φορά που εν ενεργεία παίκτης του Απόλλωνα αγωνίστηκε στην εθνική ομάδα, ήταν στις 8 Μαΐου 1996 (Ντέμης Νικολαΐδης, Ελλάδα – Γεωργία 2-1 στα Ιωάννινα).