Ο Όμιλος Φιλάθλων Ηρακλείου είναι ελληνικό αθλητικό σωματείο το οποίο εδρεύει στο Ηράκλειο Κρήτης.
Ιδρύθηκε το φθινόπωρο του 1925.
«Όμιλος Φιλάθλων Ηρακλείου Ποδοσφαιρική Ανώνυμη Εταιρεία» με τον διακριτικό τίτλο «Ο.Φ.Η. 1925 Π.Α.Ε.».
Η ομάδα χρησιμοποιεί ως αγωνιστική έδρα το Γήπεδο «Θεόδωρος Βαρδινογιάννης», το οποίο έχει χωρητικότητα 9.088 θέσεων.
Ο ΟΦΗ είναι ο πιο επιτυχημένος κρητικός σύλλογος και ο μόνος στο νησί που έχει συμμετάσχει σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις.
Ακόμα είναι η επαρχιακή ομάδα με τις περισσότερες συμμετοχές στην Α’ Εθνική Κατηγορία, από το ντεμπούτο του στην πρώτη κατηγορία το 1968-69 μέχρι το 2024.
Παρά το γεγονός ότι αντιμετώπισε ένα βραχυπρόθεσμο υποβιβασμό, ο ΟΦΗ παραμένει μία ανταγωνιστική ελληνική ομάδα, επιδιώκοντας να αναπαράγει τις παλιές του δόξες.
Ο Όμιλος έχει κατακτήσει ένα Κύπελλο Ελλάδας (1986-87) και ένα Βαλκανικό Κύπελλο (1989) και έχει συμμετάσχει επτά φορές σε διοργανώσεις της UEFA.
Για την 15ετία 1925–1940, όταν ο ΟΦΗ έκανε τα πρώτα του βήματα, δεν υπάρχουν επαρκή επίσημα ιστορικά στοιχεία, διότι την εποχή εκείνη ήταν σχεδόν αδύνατο μια ομάδα από την Κρήτη να ταξιδέψει και να αγωνιστεί στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Σύμφωνα με προφορικές αφηγήσεις και μαρτυρίες φαίνεται να έδωσε σ’ αυτή την προπολεμική 15ετία πάνω από 400 αγώνες, στη συντριπτική τους πλειοψηφία με αντιπάλους τα άλλα σωματεία του νησιού και πως οι νικηφόροι ήταν πολλαπλάσιοι αυτών που έληξαν με ισοπαλία ή ήττα.
Ο OΦΗ υπήρξε για πολλά χρόνια ο μοναδικός εκπρόσωπος της Κρήτης στο ελληνικό ποδόσφαιρο.
Συμμετείχε για πρώτη φορά στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα το 1955, όπου πήγε απευθείας στη Β΄ φάση και κατετάγη 4ος ανάμεσα σε πέντε ομάδες του νοτίου ομίλου.
Σε αυτό συμμετείχε και τις επόμενες τρεις περιόδους.
Το 1959, με την καθιέρωση των εθνικών κατηγοριών, κατετάγη στη Β΄ Εθνική, όπου και αγωνίστηκε μέχρι και την περίοδο 1967–68, όταν κατάφερε μέσω αγώνων κατάταξης να ανέβει στην Α΄ Εθνική, επικρατώντας του Πανελευσινιακού με 3–0 στον τρίτο αγώνα που έγινε στα Χανιά.
Στην πρώτη του συμμετοχή στην Α΄ Εθνική (1968–69) ο ΟΦΗ πέτυχε την παραμονή του σχετικά άνετα, κατακτώντας την 12η θέση σε σύνολο 18 ομάδων.
Θετική πορεία είχε και την επόμενη χρονιά, τερματίζοντας 13ος χάρη κυρίως στην ισχυρή του έδρα, όπου σημείωσε 10 νίκες.
Την περίοδο 1970–71 κατετάγη 17ος και υποβιβάστηκε.
Τις επόμενες τέσσερις περιόδους ο ΟΦΗ δεν κατάφερε να διεκδικήσει την άνοδό του στην κορυφαία κατηγορία και περιορίστηκε στην άνετη παραμονή του.
Το 1976 ανακηρύχθηκε πρωταθλητής του νότιου ομίλου της Β΄ Εθνικής, κερδίζοντας την απευθείας άνοδο.
Η επάνοδός του στην Α΄ Εθνική ήταν άκρως επιτυχημένη και στηριζόμενος ξανά στην ισχυρή του έδρα κατετάγη 6ος κατακτώντας τον άτυπο τίτλο της κορυφαίας επαρχιακής ομάδας.
Τις επόμενες περιόδους διατηρήθηκε άνετα στην κατηγορία, τερματίζοντας τακτικά στην πρώτη δεκάδα, χωρίς όμως να μπορέσει να κάνει κάτι παραπάνω.
Καθοριστικός στάθηκε για τον ΟΦΗ ο ερχομός του Ολλανδού προπονητή Ευγένιου Γκέραρντ. Η πρώτη του χρονιά στην ομάδα ήταν ιδιαίτερα επεισοδιακή.
Με το τέλος του πρωταθλήματος ο ΟΦΗ τερμάτισε δεύτερος και είχε κερδίσει για πρώτη φορά στην ιστορία του την έξοδο στην Ευρώπη, με την τελική θέση της ομάδας να εξαρτάται από την εκδίκαση της υπόθεσης Ίσις.
Ο Χιλιανός μέσος του ΟΦΗ Αλεσάντρο Ίσις, είχε ανιχνευθεί θετικός σε χρήση φαρμακευτικής ουσίας κατά τη διενέργεια εργαστηριακών ελέγχων αντιντόπινγκ σε δύο διαφορετικούς αγώνες, τον Παναχαϊκή–ΟΦΗ 1–2 τον Ιανουάριο και τον ΠΑΟΚ–ΟΦΗ 0–0 τον Απρίλιο του 1986.
Ο ισχύων τότε κανονισμός προέβλεπε για μεν τον Ίσις τιμωρία αποκλεισμού, για δε τον σύλλογο ήττα και αφαίρεση 4 βαθμών για κάθε αγώνα όπου υπήρξε ανίχνευση της ουσίας.
Την αμέσως επόμενη χρονιά, ο ΟΦΗ αναδείχθηκε Κυπελλούχος, επικρατώντας στον τελικό του Ηρακλή Θεσσαλονίκης με 3–1 στη διαδικασία των πέναλτι, καθώς στην κανονική διάρκεια και στην παράταση του τελικού οι δύο ομάδες αναδείχθηκαν ισόπαλες 1–1.
Στο πρωτάθλημα της ίδιας περιόδου τερμάτισε τρίτος, ενώ στην Ευρώπη πέρασε στο δεύτερο γύρο του κυπέλλου Κυπελλούχων, όπου αποκλείστηκε από την ιταλική Αταλάντα.
Την περίοδο 1987–88 ο ΟΦΗ κατετάγη τρίτος, κερδίζοντας το εισιτήριο για το Βαλκανικό κύπελλο της επόμενης χρονιάς, το οποίο και κατέκτησε.
Τα επόμενα χρόνια η ηρακλειώτικη ομάδα καθιερώθηκε στις υψηλότερες θέσεις του βαθμολογικού πίνακα, ενώ το 1990 ήταν φιναλίστ στο Κύπελλο για δεύτερη φορά στην ιστορία του, γνωρίζοντας την ήττα με 4–2 από τον Ολυμπιακό στον τελικό της διοργάνωσης. Την περίοδο 1992–93 κέρδισε την έξοδο στο κύπελλο UEFA, όπου πραγματοποίησε μια αξιομνημόνευτη πορεία μέχρι τους 16 της διοργάνωσης, αποκλείοντας τη Σλάβια Πράγας και την Ατλέτικο Μαδρίτης, για να αποκλειστεί στη συνέχεια από την πορτογαλική Μποαβίστα.
Την εποχή Γκέραρντ ο ΟΦΗ έγινε γνωστός και για την εύρεση και ανάπτυξη ταλέντων. Αρκετοί ποδοσφαιριστές, μεταξύ άλλων οι Νίκος Νιόπλιας, Νίκος Μαχλάς, Ηλίας Πουρσανίδης, Πέτρος Μαρινάκης, Γιάννης Αναστασίου, Μαχαμαντού Ντιαρά, ξεκίνησαν ή βελτίωσαν την καριέρα τους μέσω της ομάδας του Ηρακλείου.
Παράλληλα, με τη δημιουργία του Βαρδινογιάννειου Αθλητικού Κέντρου (ΒΑΚ) ο ΟΦΗ έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα με ανάλογης ποιότητας εγκαταστάσεις.
Κύριο στοιχείο του εμβλήματος του συλλόγου είναι η ασπίδα με την επιγραφή «ΟΦΗ» και χρώματα αυτού το μαύρο και το λευκό. Το 2016, με αφορμή τη σύσταση νέας ΠΑΕ προστέθηκε το έτος ίδρυσης του συλλόγου «1925».
Στις 7 Αυγούστου 2020, η διοίκηση του ΟΦΗ άλλαξε το έμβλημα της ομάδας αντικαθιστώντας το με έναν κύκλο.
Το νέο έμβλημα του ΟΦΗ αποτελεί έκφραση ενότητας, δύναμης, αυθεντικότητας και υπερηφάνειας.
Ένας τέλειος κύκλος, που συμβολίζει έναν ολόκληρο κόσμο, ένα νέο ποδοσφαιρικό ήθος, το όραμα των ανθρώπων του ΟΦΗ για την ομάδα και το νησί της Κρήτης.
Ένας κύκλος που χωράει μέσα του τη μεγάλη κληρονομιά του ΟΦΗ, τις ακέραιες ποδοσφαιρικές του αξίες και τη σημαντική ιστορία της Κρήτης.
Τα χρώματα που χρησιμοποιεί ο Ο.Φ.Η. από την ίδρυσή του είναι το Μαύρο και το Λευκό.
Το μαύρο είναι ένα παραδοσιακό χρώμα που φορούν οι άνδρες στην Κρήτη, αντανακλώντας την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού.
Επιπλέον, κανένας άλλος αθλητικός σύλλογος στην Κρήτη δεν είχε τον ίδιο συνδυασμό εκείνη την εποχή.
Αυτά τα χρώματα έχουν γίνει συνώνυμα με την ταυτότητα του συλλόγου, αντιπροσωπεύοντας την κληρονομιά και τις αξίες του.
Ο ΟΦΗ εξασφάλισε για πρώτη φορά την έξοδό του στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις μέσω του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ της περιόδου 1986–87, όπου στην παρθενική του εμφάνιση κατάφερε να πάρει την πρώτη του νίκη απέναντι στη Χάιντουκ Σπλιτ (1–0).
Κορυφαία στιγμή για τον σύλλογο υπήρξε η συμμετοχή στη φάση των 16 τόσο στο κύπελλο Κυπελλούχων την περίοδο 1987–88, μόλις στη δεύτερη ευρωπαϊκή συμμετοχή του, όσο και στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ την περίοδο 1993–94 έπειτα από προκρίσεις επί των Σλάβια Πράγας και Ατλέτικο Μαδρίτης.
Η ευρύτερη σε έκταση νίκη που έχει επιτύχει, σημειώθηκε στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ της περιόδου 2000–01 επί της σερβικής Νάπρεντακ με 6–0.
Πρώτος σκόρερ στην ιστορία του συλλόγου στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις είναι ο Νίκος Παπαδόπουλος με 4 τέρματα και ακολουθεί ο Νίκος Νιόπλιας με 3.
Κατακτήσεις
1 Κύπελλο Ελλάδας: 1986–87
1 Βαλκανικό κύπελλο: 1988–89
3 Πρωταθλήματα Β΄ Εθνικής: 1965–66 (1ος όμιλος), 1975–76 (1ος όμιλος), 2017–18
1 Πρωτάθλημα Γ΄ Εθνικής κατηγορίας Ελλάδας: 2015–16 (4ος όμιλος).
1 Περιφερειακό Πρωτάθλημα Ν. Ελλάδος: 1958
Διακρίσεις
Δεύτερη θέση στο Πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής κατηγορίας Ελλάδας: 1985–86
Φιναλίστ Κυπέλλου Ελλάδας: 1989–90
Φάση των 16 στο Κύπελλο κυπελλούχων: 1987–88
Φάση των 16 στο Κύπελλο UEFA: 1993–94.
Υψηλότερη θέση: 2η, 1985–1986
Χαμηλότερη θέση: 17η (υποβιβασμός), 1970–1971.
