Η Θεσσαλονίκη ελευθερώθηκε το 1912 στις 26 Οκτωβρίου και γιορτάζει μαζί και τον συνταγματάρχη του Ρωμαίικού στρατού, Δημήτριο, που είναι και ο προστάτης της.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος στην διάρκεια του Α’ Βαλκανικού πολέμου είχε αναγάγει σε υψίστης σημασίας την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Κρήτης.
Περιοχές με έντονο το ελληνικό στοιχείο που υπέμεναν μετά βίας τον Οθωμανικό ζυγό.
Εμπόδιο σε αυτήν του την επιδίωξη υπήρξε ο διάδοχος Κωνσταντίνος που θεωρούσε προτιμότερη την απελευθέρωση του Μοναστηριού, που τότε ήταν σπουδαίο εμπορικό κέντρο της υπο κατάρρευση Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Αντίληψη που εξυπηρετούσε τα σχέδια των Βουλγάρων αλλά και των Εβραίων της Θεσσαλονίκης που προωθούσαν την διεθνοποίηση της πόλης.
Η αποφασιστικότητα του Βενιζέλου φαίνεται στην ανταλλαγή των παρακάτω τηλεγραφημάτων με τον Κωνσταντίνο, τον οποίο είχε κατασκευάσει άθελά του στο μέλλον, να είναι ο πιο μισητός πολιτικός του αντίπαλος…
“Αναμένω να μοι γνωρίσετε την περαιτέρω διεύθυνσιν, ην θα ακολουθήση η προέλασις του στρατού Θεσσαλίας.
Παρακαλώ μόνον να έχετε υπ’ όψιν ότι σπουδαίοι πολιτικοί λόγοι επιβάλλουσι να ευρεθώμεν μίαν ώραν ταχύτερον εις Θεσσαλονίκην.”
Υπουργός Στρατιωτικών: Βενιζέλος
“Ο στρατός δεν θα οδεύση προς την Θεσσαλονίκη.
Εγώ έχω καθήκον να στραφώ κατά του Μοναστηρίου, εκτός αν μου το απαγορεύσετε.”
Aρχιστράτηγος Κωνσταντίνος
“Σας το απαγορεύω!”
Βενιζέλος
Στις 29 Οκτωβρίου, ο βασιλιάς Γεώργιος Α’, παρήλαυνε έφιππος στην πόλη οι αρχές και ο λαός της οποίας τον υποδεχόταν με ζητωκραυγές.
Μάλιστα προκειμένου να δείξει πως η Θεσσαλονίκη ήταν αμετάκλητα ελληνική θα μετέφερε την έδρα του ελληνικού βασιλικού οίκου εκεί, σε συνεννόηση με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, όπου και θα πέθαινε πέντε μήνες μετά.